Endoskopi Hakkında Bilgilendirme

Değerli Meslektaşlarımız, 

Tıpta Uzmanlık Kurulu’nun aldığı 02-03 Ocak 2014 tarihli 407 sayılı karar ile; daha önceki (2013) Genel Cerrahi uzmanların gastrointestinal sisteme ait endoskopik işlemleri yapmasını uzmanlık alanlarının mesleki uygulamaları kabul eden TUK kararları kaldırılmış, bu yetki (asıl olarak) Gastroenteroloji, Gastroenteroloji Cerrahisi ve Çocuk Gastroenterolojisi uzmanlarına ait kabul edilmiş, endoskopist sertifikasına sahip olmak şartıyla Genel Cerrahi, İç Hastalıkları ile Çocuk Cerrahisi dallarından uzman olanların da yetkili olduğu belirtilmişti. 

Bugüne kadar Endoskopist Sertifikasyon Komisyonu birkaç kez toplanmışsa da çalışmalarını tamamlayamamış ve sertifikalar da verilememiştir. 

Ülkemizde, genel cerrahi dışında herhangi bir uzmanlık dalında, herhangi bir tıbbi teknik ve cihaz kullanımı sertifika koşuluna bağlanmamıştır. Endoskopi eğitimi almış olan genel cerrahların bu tıbbi cihazı kullanabilmesi için de herhangi bir sertifikaya ihtiyacı yoktur, bu alanda bilgi ve beceri kazanmış olmaları yeterlidir savı ile ilerlenmiştir. Bugün örneğin laparoskopi, uygulamaları bu şekilde beceri kazanmış tüm hekimlerce uygulanmaktadır. Bir tıbbi cihaz kullanımının bu şekilde Kurul kararına bırakılması, bundan sonra tüm uzmanlık dallarında yapılacak her bir uygulama için TUK izni almayı gerektirebilir ki bu, tıp biliminin gereklerine aykırıdır. Kulak Burun Boğaz uzmanlarından videolaringoskopi, Göğüs cerrahlarından bronkoskopi, Üroloji uzmanlarından sistoskopi sertifikasyonu istenilmemekte iken Genel cerrahi uzmanlarının, üst-alt endoskopi yapmaları, sertifikasyon bir yana dursun, engellenmek istenilmişti. 

TUK kararında (hukuka uygun olarak) gastroenteroloji cerrahisi yan dal uzmanlarına doğrudan yetki tanınmakta, (hukuka ve tıbbi etiğe aykırı olarak) genel cerrahi uzmanlarına ise tanınmamaktadır. Oysa gastroenteroloji cerrahisi, genel cerrahinin yan dalıdır. Bir ana dal uzmanı, yan dal uzmanı tarafından yapılan her türlü uygulamayı yapma hak ve yetkisine sahiptir. Yan dal uzmanı ancak o alanda daha derin bilgi ve deneyime sahiptir. Dolayısıyla genel cerrahi uzmanının, standart tedaviyi verebilmesi kaydıyla gastroenteroloji cerrahisi yan dal uzmanlarının yapabileceği müdahaleleri yapmasının önünde de herhangi bir engel yoktur. 

Diğer yandan, TUK’un 14-15 Şubat 2013 tarihinde aldığı önceki (344 sayılı) kararda, Sağlık Bakanlığı ve YÖK görüşü ile de uyumlu olarak Genel Cerrahların endoskapi yapması, uzmanlık alanlarının mesleki uygulamaları kabul edilmişken bu karardan hangi nedenle dönüldüğünün bilimsel gerekçeleri ortaya konulmamıştır. Spesifik bir bilgi ve deneyim gerektiren konularda karar oluşturabilmesi için bir takım alt komisyon çalışmaları yürütülmesi gerektiği halde böyle bir çalışma yürütülmemiştir. 

Hal böyle iken, genel cerrahların endoskopi yapabilmesi hususunda yapılan girişimler, toplantılar ve bilimsel tartışmalar sonucunda, eğitim almış genel cerrahların endoskopi yapabilmelerinin önündeki hukuk dışı, etik dışı ve bilime aykırı engeller kaldırılmıştır. 

Türk Cerrahi Derneği Yönetim Kurulu olarak, meslektaşlarımızın haklarına yönelik çalışmalarımız hem endoskopi konusunda devam edecektir hem de özlük haklarımız, suistimale açık ve komplikasyon-malpraktis ayrımını yapamayan yasa, performans uygulamalarındaki haksızlıklar ve çalışmalarımız sürecinde hukuki korunmasızlığımız öncelikli olarak devam edecektir. 

Mevcut gelişmenin tüm genel cerrahi uzmanları ailemize hayırlı olmasını diliyor, gelinen aşamada emeği geçen herkese teşekkürlerimi sunuyorum. 

Prof. Dr. Seher DEMİRER 

Not: Bu arada açıklanan sertifikasyon eğitim programı ve kişişel sertifika başvuruları ile ilgili bir takım aksaklıkların olduğunun Türk Cerrahi Derneği olarak bilincindeyiz. Bunların sistemsel bir sorun olduğunu ve en kısa zamanda bakanlık sitesi arayüz probleminin sağlıklı bir şekilde yapılıp sorunların giderileceği bilgisini sizlerle paylaşmak isteriz.