[S184]

ENTEROKUTAN FİSTÜLLERDE KAPANMAYA VE MORTALİTEYE ETKİLİ FAKTÖRLER

AMAÇ: Entokutan fistüllerin tedavisi, cerrahi pratiğinde hala ciddi bir klinik sorun oluşturmaktadır. Günümüzde öncelikle konservatif tedavi seçeneği uygulanmakla birlikte, tedavi sürecindeki en kritik karar, cerrahi girişimin gerekli olup-olmadığının ve gerekiyorsa zamanlamasının belirlenmesidir. Bu karara ışık tutması açısından enterokutan fistüllerde kapanmaya ve mortaliteye etkili faktörlerin ortaya konulması gerekmektedir. YÖNTEM: Ocak 2005-Aralık 2009 tarihleri arasında kliniğimizde tedavi gören 41 enterokutan fistüllü hastaya ait klinik özellikler, fistül kapanmasına ve hasta mortalitesine etkili faktörler yönünden retrospektif olarak değerlendirildi. İstatistiksel analizde student t testi ve ki-kare testi kullanıldı. SONUÇLAR: Enterokutan fistüllerin %82,9’u postoperatif, %17,1’i spontan gelişmişti. Konservatif tedavi ile fistüllerin kapanma oranı %39’du. Kapanmaya etkili faktörler; düşük debi (p<0,001), uzun fistül traktı (p=0,005), fistülün kolon kaynaklı olması (p=0,001) ve somatostatin kullanımı (p=0,006) idi. Konservatif tedavi döneminde mortalite oranı %12,5 bulundu. Konservatif tedavi uygulama süresi ortalama 19 (7–51) gündü. Hastaların %15'inde konservatif tedaviye yanıtsızlık, %46’sında ise sepsis, peritonit ve ileus gibi acil ameliyat gerektiren komplikasyonlar nedeniyle cerrahi girişime gerek duyuldu. Cerrahi tedavi uygulanan grupta, fistül kapanma oranı %84 bulunurken, kapanmaya etkili tek faktör sepsis varlığıydı (p=0,010). Cerrahi grubunda mortalite oranı %28 idi ve mortaliteye etkili faktörler; ileri yaş (p=0,021), sepsis varlığı (p<0,001) ve hipoalbüminemi (p=0,001) idi. TARTIŞMA: Enterokutan fistüllerin tedavisinde cerrahi girişimin mortalitesi daha yüksek bulunmuştur. Spontan kapanmaya yatkın hastalara olabildiğince uzun süre konservatif tedavi uygulanmalıdır. Bu sırada, fistüle bağlı gelişebilecek komplikasyonlar dikkatle takip edilmeli ve cerrahi zamanlaması, spontan kapanmaya ve mortaliteye etkili faktörler göz önünde bulundurularak yapılmalıdır