[P138]

GASTROİNTESTİNAL TÜMÖRLERDE KARDEŞ KROMATİD DEĞİŞİMİ

Giriş - Amaç: Kanser sebebi kesin olarak açıklanamamış bir hastalıktır. Genel olarak multifaktöriyel bir hastalık olarak kabul edilir. Ancak son zamanlarda genetik değişikliklerin kanser etyolojisinde ana neden olduğu ile ilgili çalışmalar bulunmaktadır. Genetik çalışma yöntemlerinden biride kardeş kromatid değişimidir. Çalışmamızda gastrointestinal sistem kanserli hastalarda kardeş kromatid değişimi değişikliklerinin gösterilmesi amaçlandı. Gereç ve Yöntem: Çalışma Mayıs 2005-Haziran 2006 tarihleri arasında Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinde tanı konulan ve/veya tedavi edilen 15 gastrointestinal sistem kanserli hasta, 13 hasta yakını ve 15 kontrol grubu olmak üzere toplam 43 olgu üzerinde yapılmıştır. Hastalardan Na-heparinli enjektöre 2 ml venöz kan alınarak aynı gün genetik laboratuvarına ulaştırıldı ve sırayla kültür, harvest, yayma ve kardeş kromatid değişimi boyama ve analiz işlemleri uygulandı. Sonuçlar yaş, cinsiyet, kardeş kromatid değişimi, mitotik indeks, replikasyon indeksi ve sigara içimi açısından değerlendirildi. Bulgular: Ortalama kardeş kromatid değişimi oranları hasta grubunda 16.06, hasta yakınları grubunda 5.23 ve kontrol grubunda 3.51 olarak bulundu. Hasta grubu ile hasta yakınları ve kontrol grubundaki değişiklik istatistiksel olarak anlamlı idi (p<0,01). Ortalama replikasyon indeksleri hasta grubunda 1.39, hasta yakınlarında 1.70 ve kontrol grubunda 2.04 olarak hesaplandı. Replikasyon indeksleri arasında da hasta grubu olguların değerleri hasta yakınları ve kontrol grubundan anlamlı düzeyde düşük bulunmuştur (p<0,01). Kardeş kromatid değişimi, mitotik indeks ve replikasyon indeksi değerlerinin yaş, cinsiyet ve sigara içiminden bağımsız olarak değiştiği saptandı. Sonuç: Kardeş kromatid değişimi, gastrointestinal sistem kanseri olan hastalarda oluşmuş DNA hasarının gösterilmesinde anlamlıdır. Ancak sonuçların gerek genetik danışma gerekse hasta yakınlarının risklerin belirlenip takiplerinde kullanılabilmesi için hasta yakınlarıyla yapılacak daha geniş katılımlı çalışmalar istatistiksel olarak daha anlamlı sonuçlar verebilir.