[P128]

DÜŞÜK DOZ STEROİDLERİN FARE DENEYSEL SEPTİK ŞOK MODELİNDE BOZULMUŞ MEZENTER KAN AKIMI VE ORGAN HASARINA ETKİLERİ

Amaç: Klinikte yüksek ölüm oranıyla seyreden septik şokta, inflamatuvar süreçlerin blokajı halen tartışılmaktadır. Bu çalışmada, oluşturulan deneysel septik şok modelinde, inflamasyonun önlenmesinde en eski ilaçlardan olan steroidlerin düşük dozda kullanımının etkileri incelenmiştir. “Çekal Bağlama ve Delme (ÇBD)” yöntemiyle karın içi polimikrobiyal sepsis tablosu geliştirilen farelerde, erken ve geç dönemlerde uygulanan düşük doz deksametazon tedavisinin, mezenterik arter akımına, gelişen vasküler yanıtsızlığa, dokularda oluşan oksidatif hasara ve sağkalıma etkilerinin gösterilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Swiss-albino (20-40g) türü fareler kan akımı, organ hasarı ve 24, 48 ve 72. saatlerde fenilefrine vasküler yanıtın değerlendirileceği ÇBD+serum fizyolojik (SF), ÇBD+Steroid, Sham+SF ve Sham+Steroid olmak üzere dört gruba ayrıldı. Farklı hayvan gruplarında sağkalım değerlendirildi. ÇBD veya Sham işlemi sonrasında, septik şokun hipodinamik geç dönemine geçişi geciktirmek amacıyla sıvı tedavisi yapıldı. ÇBD veya Sham işlemini izleyen ikinci saatte, ilaç gruplarına deksametazon (1 mg/kg/gün), SF gruplarına serum fizyolojik (4ml/kg/gün) uygulandı. Deksametazon veya SF uygulaması, 48 ve 72. saat gruplarında, değerlendirme zamanına dek sürdürüldü. 48 ve 72. saatte hayvanlara tekrar laparotomi uygulanarak, mezenter arter akımları ölçüldü; karaciğer, akciğer ve periton doku örnekleri alındı. Aynı saatlerde ardışık i.v. 1, 3, 10 ve 30 µg fenilefrin uygulamasının mezenterik arter akım kaydı yapıldı. Sağkalım çalışmalarında 7 gün süreyle deksametazon veya SF verilerek fareler izlendi. Sonuçlar: ÇBD işlemiyle mezenter akımda oluşan anlamlı düşüş (p<0,05), deksametazon tedavisiyle, 48 ve 72. saatlerde anlamlı şekilde azaldı (p=0,025, p=0,018). Deksametazon tedavisi, ÇBD sonrası artan ve organ hasarının göstergesi olan Malonildialdehit (MDA) düzeylerini özellikle 24. saatte anlamlı olarak azalttı (p<0,01). Fenilefrin uygulamalarını izleyen ölçümlerde, deksametazon tedavisinin tüm dozlarda bozulan damar yanıtını anlamlı şekilde arttırdığı gözlendi. Düşük doz steroidin bütün pozitif etkilerine rağmen sağkalım üzerine etkisi olmadığı saptandı. Çıkarım: Bu sonuçlarla oluşturulan deneysel septik şok modelinde düşük doz steroid tedavisinin ölüm oranını azaltmadan, septik şokta gelişen mezenter kan akımı azalması, damarsal yanıt bozukluğu ve organ hasarına olumlu etkiler gösterdiği gözlenmiştir.