[HS47]

GLİAL BEYİN TÜMÖRLÜ HASTALARDA SEMPTOM / BULGU KÜMELEMESİ

Primer glial beyin tümörü olan hastalarda ameliyat sonrası, ameliyattan bir ve üç ay sonrası oluşabilecek semptom/bulguları kümelemek amacıyla tanımlayıcı olarak yapıldı. Çalışmanın örneklemini, bir üniversite hastanesinin Nöroşirürji Kliniğinde tedavi gören, primer beyin tümörü supratentoryal alanda olan yüksek dereceli glial tümörlü 34 hasta oluşturdu. Veriler araştırmacılar tarafından oluşturulan “sosyo demografik veri formu” ve glial beyin tümörlü hastalarda ameliyata / radyoterapiye bağlı gelişebilecek bulguları saptamak için literatüre dayalı oluşturulan “bulgu tanılama formu” ile toplandı. Bulguların varlığı “var/ yok”, şiddeti “hafif”, “orta” ve şiddetli” olarak sınıflandırıldı. Verilerin toplanabilmesi için etik kuruldan, bireyin kendisinden ve yakınından çalışmanın yapılabilmesi için izin alındı. Veriler gönüllü olarak çalışmaya katılmayı isteyen hastalardan yaklaşık bir yıl içinde toplandı. Semptom/bulgu kümelerinin oluşturulması için faktör analizi kullanıldı. Faktör analizi ile birbiriyle ilişkili olan değişkenler, bir faktör (küme ) altında toplandı.Her kümede yer alan bulgunun semptom yükünün 1 puana yakınlaşması, o bulgunun küme içindeki diğer bulgularla ilişkisinin yüksek olduğunu göstermekteydi. Ameliyat sonrası toplam 16 bulgu, dört küme altında toplandı. Birinci kümede parazi, parastezi, yorgunluk, afazi /disfazi, konvülsiyon; ikinci kümede baş ağrısı, bulantı, kusma ve iştahsızlık, üçüncü kümede stresli hissetme, baş ağrısı ve pleji; dördüncü kümede uykusuzluk, huzursuzluk, ajitasyon ve yakın geçmişi hatırlamama bulguları yer aldı. Ameliyattan bir ay sonra belirlenen bulgular üç küme altında toplandı. Birinci kümede parazi, konvülsiyon, bulantı, kusma; ikinci kümede başağrısı, afazi/disfazi, huzursuzluk bulguları; üçüncü kümede parestezi, yorgunluk, DVT,iştahsızlık, uykusuzluk, yakın geçmişi hatırlamama belirlendi. Ameliyattan üç ay sonra belirlenen 14 semptom üç küme altında toplandı. Birinci kümede parazi, parastezi, baş ağrısı, yorgunluk, uykusuzluk; ikinci kümede afazi/disfazi, bulantı, kusma, iştahsızlık; üçüncü kümede ise pleji, konstipasyon, DVT, konvülsiyon, ajitasyon saptandı.