[HP23]

AMELİYAT SONRASI BULANTI KUSMAYA YÖNELİK HASTA YÖNETİMİNDE KANITA DAYALI HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ

Günümüzde sağlık bakımı çerçevesinde, olası ameliyat sonrası komplikasyonların tanılanması ve olumsuz etkilerinin önlenmesi ile ilgili hemşirelik becerileri, verilen ameliyat sonrası hemşirelik bakımı kapsamında önem kazanmaya devam etmektedir. Ameliyat sonrası eve taburcu edilinceye değin geçen süre içerisinde gerçekleşebilecek ciddi komplikasyonların en aza indirgenmesi/önlenmesi hedeflenir. Genel, bölgesel ya da lokal anestezi sonrası en sık karşılaşılan sorunlardan biri olan bulantı ve kusma, erken ameliyat sonrası dönemdeki bireyin konforunu olumsuz yönde etkileyen bir komplikasyondur. Sıklıkla anestezik ilaçların yan etkileri olarak ortaya çıkan bulantı ve kusma, hemşirelik girişimleri ile önlenebilir/azaltılabilir bir sorundur. Cerrahi insizyon bölgesinde kanama, laserasyon, yara iyileşmesinde gecikme, pulmoner aspirasyon gibi komplikasyonlara, anksiyete düzeyinde artışa ve şiddetli kusma sonucu sıvı elektrolit dengesizliğine ve oral alım zamanında gecikme gibi sorunlara neden olan ameliyat sonrası dönemde gelişen bulantı kusma, pulmoner komplikasyonların önlenmesine, etkin ağrı yönetimine ve hasta konforunu sürdürmeye önemli ölçüde zarar vererek hemşirelik bakımı kalitesini düşürmektedir. Bu derlemede, sık gözlenen ameliyat sonrası komplikasyonlarından biri olan bulantı ve kusmanın olası nedenleri, arttıran ve azaltan faktörler, önlenmesine yönelik farmakolojik ve farmakolojik olmayan, geleneksel ve tamamlayıcı tedavi yöntemleri ve kanıta dayalı uygulamalar kapsamında ameliyat sonrası hemşirelik girişimleri, ilgili literatür doğrultusunda irdelenmiştir.