[EPS-0112]

Situs inversus totalisli hastada laparoskopik kolesistektomi

Fuat Şentürk, Rıfat Peksöz, Mehmet İlhan Yıldırgan, Esra Dişçi
Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı

GİRİŞ-AMAÇ: Situs inversus majör organların ayna görüntüsünde olduğu gibi yer değiştirdiği nadir görülen otosomal resesift geçişli doğumsal bir durumdur. Total ya da parsiyel olmak üzere iki çeşidi olup, total formunda tüm organlar ayna simetrisinde bulunur. Bu bildiride sol üst kadran ağrısı, karında şişkinlik, hazımsızlık şikayetleri ile başvuran ve kolelitazis ön tanılı situs inversus totalisli (SİT) hastanın literatür bilgileri eşliğinde tartışılması amaçlanmıştır.
OLGU: 40 yaşında kadın hasta yaklaşık 4 aydır epigastrik ve sol üst bölgede olan karın ağrısı ve dispeptik şikâyetler ile tarafımıza başvurdu. Fizik bakısında kalp tepe vurusu sağda olup, karın sol üst kadranda hassasiyet mevcuttu. Arka-ön akciğer grafisinde dekstrokardi mevcut ve mide fundus gazı sağdaydı. Karın ultrasonografisinde (USG); karaciğer ve safra kesesi sol üst kadranda yerleşimliydi. Batın tomografik görünümü situs inversus totalis ile uyumlu idi. Operasyon odasında cerrah ve kameraman asistan hastanın sağına, masa hemşiresi hastanın soluna yerleşti. Hastaya baş yukarı ve sağ yan olacak şekilde pozisyon verildi. Karın içi eksplorasyonda SİT mevcut olup safra kesesi bulundu. 10 mm’lik trokar median epigastrik alana, diğer 2 adet 5 mm’lik trokarlar ise klasik laparoskopik kolesistektomideki yerleşim yerinin tam ayna aksi olacak şekilde sol tarafa yerleştirildi. Calot üçgeni prepare edildikten sonra sistik kanal ve sistik arter izole edilerek klipslendi ve kesildi. Safra kesesi karaciğer yatağından disseke edilerek epigastrik bölgedeki kesiden karın dışına alındı. Ameliyat sonrası 3. gün hasta komplikasyonsuz olarak taburcu edildi.
Tartışma ve SONUÇ: Safra kesesi taş insidansı SIT’li hastalarda normal hastalar ile aynıdır. SIT embriyonik orta bağırsağın saat yönünün tersine 270º döneceği yerde, saat yönüne 270º dönmesi ile oluşur. Böylelikle tüm torasik ve abdominal organlar normalde olmaları gereken lokalizasyonun orta hatta göre simetriğine yerleşirler. Bu durumda safra kesesi de sol üst kadrana yerleşir. Kartagener’s sendromu (SIT, Sinüzit ve Bronşektazi) ve Yokhikawa’s sendromu (SIT, Bilateral renal displazi, Pankreatik fibrozis ve Mekonyum ileusu) ile birlikte bulunabilir. Günümüze kadar laparoskopik olarak 80’den fazla literatürde vaka bildirilmiştir. Anatomik varyasyondan dolayı sistik kanal ve arter dikkatli izole edilmelidir. Portlar normalin ayna görüntüsünde yerleştirildiğinden sağ elini kullanan cerrahlar için oryantasyon zorluğu nedeni ile sıkıntı yaratabilir ve komplikasyon riskini artırabilir. SIT de bilier trakt ve vasküler anomaliler eşlik edebileceği için gerektğinde intraoperatif kolanjiografi yapılabilir. Olgumuz sağ elini kullanan cerrahlar tarafından sorunsuz bir şekilde gerçekleştirilmiştir.
Sonuç olarak, SİT’li hastalarda laparoskopik işlem kontrendikasyon teşkil etmez. Trokar ve aletlerin ters yerleşimi, operasyona uyum sağlanmasında yaşanan sıkıntı ve manüplasyonlarda zorluklar yaşanması söz konusudur. Bu nedenle komplikasyon görülme riski artmaktadır. Ancak gerektiğinde açık cerrahiye dönmekten kaçınılmamalıdır.

Keywords: Kolelitiazis, laparoskopik kolesistektomi, situs inversus totalis